Masło shea – z czym to się je?

Zacznijmy od rozszyfrowania nazwy masło shea. Otóż w końcu XVIIIw. szkocki podróżnik Mungo Park odtajnił wiedzę o afrykańskim drzewie przed mieszkańcami Europy. Nazwał je she-butter tree, nawiązując w pierwszym członie do afrykańskiego zwrotu sii, co oznacza święty. 
Z kolei łacińskie określenie Butyrospermum Parkii wzięło się z połączenia słów: butyro-masło i spermum-nasienie, połączonych z nazwiskiem odkrywcy.
Jest jeszcze inne, popularne określenie tej afrykańskiej rośliny – karite, co w jednym z dialektów czarnego lądu oznacza życie. Wyraz karite ma odzwierciedlać wyjątkowość drzewa, które kwitnie w porze suchej, dając cień i zapobiegając pustynnieniu przyległego terenu. Jest też źródłem pożywienia, nadaje potrawom smak i kaloryczność, zapewnia pracę oraz dochód z eksportu.

Nierafinowane masło shea – bo o nim jest ten artykuł – to olej pochodzący z gniecionych nasion drzewa masłowego Masłosza Parka. Drzewa te rosną naturalnie na sawannach zachodniej i centralnej Afryki. Przeciętnie osiągają 10-25 m wysokości. Masłosz Parka może żyć nawet do 300 lat. 
Drzewo masłowe nie jest objęte uprawą plantacyjną. Dzieje się tak głównie z uwagi na fakt, że zbiory są trudne do przewidzenia i niepewne. Na nieoczekiwane zmniejszenie plonów mają wpływ chociażby susze, pasożyty roślinne. Dodatkowo masłosze często rosną w odległych rejonach i samotnie (aby uchronić drzewa przed rozprzestrzenieniem pożaru), co jeszcze bardziej utrudnia pozyskanie owoców. Zbiorów nie ułatwia fakt, że pierwsze owoce pojawiają się dopiero po ok. 20-30 latach. Kształtem przypominają śliwkę, są żółtozielone i jadalne. Znajdujące się w środku brunatne nasiona o długości ok. 2,5cm, są źródłem słynnego masła. Z jednego drzewa udaje się uzyskać 15-20 kg owoców, co wystarcza na wytłoczenie jedynie 1kg nierafinowanego masła shea. 

CIEKAWOSTKA 1
Tak jak dawniej, tak i dziś, owoce mogą być zbierane jedynie przez kobiety. Także proces przetwórstwa przebiega w tradycyjny sposób, bez wykorzystania udogodnień mechanicznych oraz bez użycia składników chemicznych.

CIEKAWOSTKA 2
Z uwagi na swą długowieczność, drzewo masłowe uznawane jest przez lokalnych mieszkańców za święte. Również zbiory celebrowane są rytuałem zwanym Begu, na który składa się:
uroczysta biesiada,
spożywanie dań na bazie tłuszczu z pierwszych zebranych owoców,
ofiara z koguta.

SKŁAD I WŁAŚCIWOŚCI MASŁA SHEA

Wszechstronność masła wynika z jego specyficznego składu. Karite to twarda masa, o żółtawej barwie, która topnieje pod wpływem ciepła ciała. 
Zawiera:
– triacyloglicerydy, kwas oleinowy, stearynowy i palmitynowy, które wpływają na uelastycznienie i sprężystość skóry,
– allantoinę, która przyspiesza gojenie ran, podrażnień, stanów zapalnych. Wygładza blizny oraz wspomaga wiązanie cząsteczek wody, znacząco wpływając na nawilżenie i regenerację skóry,
– katechiny, kwas galusowy i cynamonowy (tylko surowy tłuszcz masłosza) charakteryzujące się właściwościami antybakteryjnymi i przeciwzapalnymi. Chronią też – choć nieznacznie – przed promieniami UV, a także zabezpieczają sam produkt przed jełczeniem. Takie masło może przetrwać ok. 2 lat.
– tłuszcz oleinowy i związki fenolowe, spożywane doustnie obniżają poziom cholesterolu, hamują powstawanie zakrzepów,
– witaminy A, E i F nawilżające, wygładzające, działające antyoksydacyjnie,
– woski, alkohole trójterpenowe, kwas linolowy, arachidowy, laurowy i inne.

NIERAFINOWANE MASŁO SHEA DLA ALERGIKÓW

Wielki sukces masło shea odniosło jako produkt bezpieczny dla alergików. I to pomimo, że owoce masłosza zaliczają się do grupy orzechów drzewnych – uznawanych za potencjalnie alergenne. Jednakże zawierają niewielką ilość białek odpowiedzialnych za reakcję immunologiczną (porównując do białek zawartych w orzechach np. nerkowca jest to stosunek 1:30). Dodatkowo najnowsze badania wykazały, że nasz układ odpornościowy nie rozpoznaje białek pochodzących z owoców karite, jako białek orzechów, a w następstwie nie uruchamia reakcji obronnej. 
Reasumując, nierafinowane masło shea może być bezpiecznie stosowane w kosmetyce.

KOSMETYKI NATURALNE Z MASŁEM SHEA

Bogaty skład oleju masłowego daje mu szereg cennych właściwości, które mają szerokie zastosowanie w kosmetyce. Sprawdzają się zarówno w pielęgnacji skóry twarzy, całego ciała, jak i włosów.

Masło shea jest zasobne w kwasy tłuszczowe, witaminy A, E i F, fitosterole i polifenole. Dzięki tym składnikom bardzo często staje się bazą lub dodatkiem w takich kosmetykach, jak balsamy i masła do ciała, kremy do twarzy, kremy do rąk i stóp, balsamy do ust. Zapewnia nawilżenie, natłuszczenie skóry, jej regenerację. Ma również działanie wygładzające i uelastyczniające. Tworzy na powierzchni skóry film, czym zapobiega odparowywaniu wody. Jest szczególnie polecane osobom o skórze przesuszonej, wrażliwej, łuszczącej się, także atopowej. Masło shea chroni przed promieniowaniem słonecznym, mrozem i wiatrem.
Witaminy dodatkowo zapewniają silne działanie antyoksydacyjne. Neutralizując szkodliwy wpływ wolnych rodników, zapobiegają zmarszczkom, przedwczesnemu starzeniu się i matowieniu skóry. Czyste masło shea pomaga zmniejszyć widoczność blizn i rozstępów.
Wyjątkowa kompozycja kwasów tłuszczowych i polifenoli to także antidotum na nadmiar sebum. Z kolei, występujące w karite, estry roślinne wykazują właściwości przeciwzapalne, co ma olbrzymi wpływ na szybkie gojenie ran, łagodzenie podrażnionej skóry, zapobieganie trądzikowi.

WARTO PAMIĘTAĆ!
Masło shae jest bardzo tłuste i pozostawia na skórze i włosach widoczną, błyszczącą warstwę. Z tego powodu łatwo plami tkaniny. Dlatego najlepiej nakładać masło w porze wieczornej, kiedy nie zamierzamy zakładać wyjściowych ubrań.

Olej masłowy doskonale sprawdza się też w pielęgnacji włosów. Jako dodatek szamponów i odżywek sprawia, że włosy stają się miękkie i sprężyste. Pomimo tłustej formuły, masło można z powodzeniem stosować do pielęgnacji skóry głowy. Stosowane u nasady włosów wzmacnia cebulki. Zamyka też łuski, czym sprawia, że kosmyki stają się mniej puszące, kruche i łamliwe. W zastępstwie są gładsze i łatwiejsze do ułożenia. Karite to także doskonałe serum na rozdwojone końcówki.
Kosmetyki z shea, jak również masło w swojej czystej postaci, nadają włosom zdrowy połysk. Polecane w szczególności włosom przesuszonym, farbowanym, zniszczonym zabiegami z użyciem suszarki, lokówki, prostownicy.

WARTO WIEDZIEĆ
Aby zastosować czyste masło shea na włosy, roztop je w kąpieli wodnej, nanieś na włosy, owiń folią lub ręcznikiem i pozostaw na kwadrans. Po tym czasie dokładnie umyj włosy, nawet dwukrotnie. Masło można również stosować bezpośrednio na końcówki.

Podsumowując, karite to kosmetyk wielofunkcyjny. Może być stosowane samodzielnie, albo jako składowa balsamów i kremów. Jest wygodne w stosowaniu. Łatwo topi się pod wpływem ciepła dłoni i dobrze rozprowadza na skórze. Nie zatyka porów. Jest bardzo dobrze tolerowane przez wszystkie rodzaje skóry.

Czy podobał Ci się ten artykuł?
W komentarzu napisz, które zastosowania masła shea znałeś wcześniej, a o których dowiedziałeś się właśnie teraz.
Podziel się również swoimi doświadczeniami z użytkowania karite. Co udało Ci się osiągnąć przy pomocy oleju z nasion Masłosza? Twoja wiedza może okazać się przydatna dla innych.